2025 թվականի հուլիսի 1-ից ուժի մեջ մտնող «Կատարողական վարույթի մասին» ՀՀ նոր օրենքը սահմանում է կարևոր փոփոխություններ՝ կապված հարկադիր կատարման ենթակա անձանց երկրից դուրս գալու իրավունքի հետ: Այս հոդվածում կներկայացնենք հիմնական դրույթները և ընթացակարգերը:
Ինչ պետք է իմանալ երկրից դուրս գալու սահմանափակումների մասին
Նոր օրենքի 48-րդ հոդվածը սահմանում է, որ հարկադիր կատարողն իրավունք ունի սահմանափակել հետախուզվող անձի՝ Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս գալու իրավունքը: Սա կարող է տեղի ունենալ հետևյալ դեպքերում:
Երբ է կիրառվում արգելքը
- Դատական ակտի առկայություն: Սահմանափակումը կիրառվում է միայն համապատասխան դատական ակտի հիման վրա:
- Անձնական մասնակցության անհրաժեշտություն: Արգելքը կարող է կիրառվել, երբ ոչ դրամական պահանջ սահմանող կատարման ենթակա ակտը հնարավոր չէ իրականացնել առանց տվյալ անձի անձնական մասնակցության:
- Հետախուզման անարդյունավետություն: Սահմանափակում կարող է կիրառվել, եթե անձին հայտնաբերելու բոլոր օրինական միջոցները սպառվել են:
Ինչպես է ընթանում գործընթացը
- Հարկադիր կատարողը դիմում է առաջին ատյանի դատարան
- Դատարանն առանց նիստ հրավիրելու քննում է դիմումը 10-օրյա ժամկետում
- Որոշումը կարող է բողոքարկվել, սակայն բողոքարկումը չի կասեցնում արգելքի գործողությունը
Արգելքի վերացում
Սահմանափակումը վերացվում է հետևյալ դեպքերում.
- Հետախուզման դադարեցում
- Դատարանի որոշման վերացում
Կարևոր է նշել, որ արգելքի վերացման որոշումը պետք է կայացվի անհապաղ, առավելագույնը 24 ժամվա ընթացքում:
Եզրափակիչ դրույթներ
2025թ. հուլիսի 1-ից հետո ՀՀ տարածքից հետախուզվող անձանց ելքի արգելքը կկարգավորվի բացառապես այս նոր կանոնակարգերի շրջանակներում: Սա նշանակում է, որ բոլոր նախկին կարգավորումները կփոխարինվեն այս նոր համակարգով:
Պետք է հիշել
- Արգելքի մասին տեղեկությունները մուտքագրվում են սահմանային էլեկտրոնային կառավարման համակարգ
- Տվյալների թարմացումը կատարվում է 24 ժամվա ընթացքում
- Բողոքարկման հնարավորությունը պահպանվում է, սակայն չի կասեցնում արգելքի գործողությունը
Այս փոփոխությունները նպատակ ունեն ավելի արդյունավետ դարձնել հարկադիր կատարման գործընթացը՝ միաժամանակ պահպանելով քաղաքացիների իրավունքները և ազատությունները: